هوش هیجانی Emotional Intelligence

هوش هیجانی یا هوش عاطفی واژه ای که در چند دهه ی اخیر زیاد بر سر زبان ها می باشد ولی شاید خیلی از افرادی که این کلمه را بارها شنیده اند هنوز تعریف و شناخت درستی از آن ندارند و فواید آن را نمی دانند لذا همت بر افزایش هوش عاطفی خود نکرده اند.

هوش عاطفی در واقع ارتباط تنگاتنگ و صحیح بین عقل و احساسات می باشد و در بر گیرنده تمامی مهارت های رفتاری مثل کنار آمدن با مشکلات زندگی، پیچیدگی های اجتماعی و تصمیم گیری ‏های مهم شخص که به نتایج مثبت بیانجامد است.

در واقع، هوش هیجانی به چالش های بین عقل و احساسات پاسخگو می باشد یا به عبارت دیگر هماهنگی و تعامل بین عقل و عواطف را مدیریت می کند.

بد نیست بدانید که تاریخچه و پیشینه ی هوش هیجانی چیست؟

مفهوم هوش عاطفی در اواخر قرن بیست مطرح شد. اولین کسی که برای مهارت های مربوط به EQ  نام هوش هیجانی گذاشت پروفسور ادوارد لی تروندیک در دانشگاه کلمبیا بود ولی اولین بار به طور رسمی در سال 1995 کتاب هوش هیجانی به وسیله ی دانیل گُلْمَن منتشر شد.

تا قبل از سه دهه ی پیش نظر بر این بود که هر کس ضریب هوش علمی و کلاسیک او (IQ ) بیشتر باشد موفق تر است ولی پس از آن دریافتند که خیر، کسانی هستند که هوش علمی و IQ آن ها بالاست ولی موفقیت چندانی ندارند و بعکس عده ای هستند که با ضریب هوش علمی و کلاسیک پایین تر موفقیت بیشتری را کسب می کنند با تحقیقات علمی که صورت گرفت پژوهشگران یافتند که آنچه که باعث موفقیت می گردد هوش هیجانی بوده و این هوش هیجانی افراد است که بسیار مؤثرتر از هوش علمی و کلاسیک آن هاست البته هوش علمی مسلماً زمینه ساز برای رشد هوش عاطفی محسوب می گردد.

در حقیقت، هوش علمی تنها 20% و هوش عاطفی 80% در موفقیت افراد تأثیر دارند.

بی توجهی و عدم رشد و آموزش ندیدن صحیح هوش عاطفی در موارد زیادی زندگی را به مخاطره می اندازد.

تفاوت های هوش علمی و هوش هیجانی:

• هوش علمی موهبتی است و قابل آموزش نیست ولی هوش هیجانی آموختنی و اکتسابی است و همه کس می توانند به عنوان مهارت های زندگی آن ها را فرا بگیرند.
• هوش علمی قابل تغییر نیست ولی هوش هیجانی قابل تغییر می باشد. با آموزش و تمرین و ممارست می توان آن را افزایش داد.
• تأثیر هوش هیجانی در زندگی چندین برابر هوش علمی و کلاسیک می باشد. کسانی که از هوش هیجانی پایین رنج می برند به فشارهای روانی کمتر پاسخ می دهند و شانس بیشتری برای مبتلا شدن به انواع اختلالات روانی را دارند.

در واقع هوش هیجانی به شما فرصت می دهد تا از فشارهای روانی عبور نمایید و استرس ها و فشار های روانی را متعادل می نماید و باعث می شود تا افراد در بحران ها بتوانند از آن ها عبور نمایند و با خلاقیت های خود با مشکلات کنار بیایند و از بار فشارهای روانی خود را رها نموده و آن را کاهش دهند که در نتیجه به آسیب های روانی کمتری دچار می گردند.

هرچه هوش هیجانی افراد پایین تر باشد آسیب پذیری افراد بیشتر خواهد شد. هوش هیجانی در مهارت های گوناگون زندگی نقش بسزایی دارد از جمله:

 مهارت های عاطفی

مهارت های مدیریت شخصی

مهارت های اجتماعی

مهارت های ارتباطی

افرادی که دارای هوش هیجانی پایین هستند از نقصان آن در موارد مذکور ضرر بسیاری می نمایند و مانع پیشرفت آن ها در زندگی می گردد.

مثلاً اگر کسی نتواند ارتباط مؤثر با دیگران برقرار نماید و یا در نقاط عطف زندگی خود به موقع و به درستی تصمیم بگیرد و یا قدرت ابراز احساسات خود را نداشته باشد، متأسفانه آسیب های فراوانی را در حوزه های گوناگون زندگی خود متحمل خواهد شد.